Saturday, September 17, 2011
ප්රඥාව උපදවාගනිමු
මනුෂ්යයෙක් දියුණුවෙලා යනව නම් ඒ ඉහළම දියුණුව, සුපිරිසිඳූ වූ දියුණුව, ඇතිවෙන්නේ රාග, ද්වේශ, මෝහ දුරුවීමෙන්. එතකොට රාග, ද්වේෂ, මෝහ දුරුවීම පිණිස එයාට බලවත් සේ උපකාර වෙන්නේ ප්රඥාව. යමෙක් තුළ ප්රඥාව බලවත්නම් එයාට රාග, ද්වේෂ, මෝහ දුරුකිරීමේ, දුරුකරගැනීමේ හැකියාව, ඉඩ කඩ, අවකාශය බලවත්. යමෙකුට ප්රඥාව දුබලයි නම් එයාට රාග, ද්වේෂ, මෝහ දුරුකරගැනීමේ හැකියාව, ඉඩකඩ, අවකාශය දුබලයි, අඩුයි. යම් කලෙක මනුෂ්යයාගේ ප්රඥාව බලවත් වෙනවා නම් අන්න ඒ කාලයේදී ඒ මනුෂ්යයින්ට රාග, ද්වේෂ, මෝහ දුරුකරගැනීමේ ඉඩකඩ ඉහළ මට්ටමක තියෙනව. යම් කලෙක මනුෂ්යයාගේ ප්රඥාව දුබලයි නම් අන්න ඒ කාලයේදී මනුෂ්යයාගේ රාග, ද්වේෂ, මෝහ දුරුකරගැනීමට තිබෙන ඉඩකඩ දුබලයි.
ප්රඥාව ඉහළ මට්ටමකින් තියෙනව නම් ඒ කාලේදී සිද්ධවෙන්නේ මෙන්න මෙහෙම දෙයක්. ප්රඥාව බලවත් කෙනාට රාග, ද්වේශ, මෝහ වලින් හිත යටවෙන්නෙ නැතුව පවත්ව ගන්ට, කුසල් සිත් උපදවගන්ට පුළුවන්. එතකොට ප්රඥාව බලවත් කාලෙකදි වෙන්නෙ කුසල් සිත බලවත් වීමයි. පුංචි කුසලයකින් බලවත් අකුසල සිත මැඩගෙන ඉන්ට පුළුවන්. ඒ නිසා ඒ බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩසිටි කාලෙදි බලවත් සේ ප්රඥාව සහිත ප්රඥාවන්තයින් තමයි පහළවෙන්නෙ. ඒ අයට ධර්මය කියන පමාවෙන් ඒ ධර්මය අවබෝධකරන්ට අවස්ථාව ලැබෙන්නෙ ඒකයි. ධර්මය අවබෝධකරනවා කියන්නෙ රාග, ද්වේෂ, මෝහ දුරුකරනවා කියන එක. ක්ෂය කරල දානව, නැතිකරල දානව. ඒක පොඩි වෙලාවකින් කරගන්ට පුළුවන් වෙන්නෙ ඒකයි ඒ කාලෙදි.
නමුත් ඒ යුගයේදීම මනුෂ්යයාගේ ප්රඥාව පිරිහෙන මට්ටමට ලෝකය වෙනස්වෙලා ගියා. ඒ නිසාම ඒ භාග්යවතුන් වහන්සේට ධර්මය කියල බලවත් වෙහෙසට පත්වෙන්ට සිද්ධවුනා. ඒ මහ රහතන්වහන්සේලාට ධර්මය කියමින් අවවාද කරමින් බලවත් සේ වෙහෙසෙන්ට සිද්ධ වුනා. ඇයි ඒ ? ප්රඥාව දුබල වූ අයගේ ඉපදීමත් එක්ක. ප්රඥාව දුබලවෙන යුගය ඒ කාලෙදීම ආරම්භ වුනා. ඒකයි අර මහා කාශ්යප මහ රහතන් වහන්සේ ප්රකාශ කළේ "ස්වාමීනී, භාග්යවතුන් වහන්ස, අද අවවාද කරන්ට බෑ. අවවාද කරන්ට අමාරුයි" කියල. උන්වහන්සේ ප්රකාශ කළා නේද? මතකද එහෙම කාරණාවක්? අවවාද කරන්ට අමාරුයි, මේ අවවාද නුහුරටමයි ගන්නෙ කියන කාරණාවක් ප්රකාශ කළා නේද? ඒත් භාග්යවතුන් වහන්සේ අනුකම්පාවෙන් අවවාද කරන්ට කියල ඉල්ලා සිටිය. නැත්නම් ඒ කාශ්යප රහතන් වහන්සේ අවවාද කිරීමට මැළිවුනා නේද? අවවාදය නුහුරටයි ගන්නෙ අද කාලෙ. අවවාදය නුහුරට අරගෙන බලවත් විනාශයන් කරා ඒ ගොල්ලන්ගෙ ජීවිත ගොදුරුකර ගත්ත. ඉතින් ඒ ප්රඥාව පිරිහීමේ හේතුවෙන් ඒක සිද්ධවෙන්නෙ.
ප්රඥාව පිරිහීමත් එක්ක අවවාදය කියන එක අඳූරගන්ට බෑ. මේක යහපත පිණිස අපිට කියන දේ කියල අඳූනන්ට බෑ. දැන් ගුරුවරයා පන්තියේදී වේවැල් පාරක් ගහනව. ගුරුවරයා කෙරෙහි ප්රේමයෙන් වාසය කරන මෛත්රී සිතින් වාසය කරන කෙනාට ඒ වේවැල් පහර මිහිරියි. මේ පණිවුඩය හිතාගන්ට පුළුවන්ද ඔබට. හිතාගන්ට බැරි එකක් නේද? ගුරුවරයා කෙරෙහි මෛත්රී සිතින් වාසය කරන, මෛත්රී ප්රතිපත්තියෙන් වාසය කරන ශිෂ්යයාට වේවැල් පහර මිහිරි දෙයක්. හිතාගන්ට පුළුවන්ද ඒ කාරණේ. අන්න ඒක තමයි ප්රඥාවේ දුබල බව කියල කියන්නෙ. මේ ලෝකේ කව්ද පිළිගන්නෙ වේවැල් පහර මිහිරියි කියල. හිතාගන්ට බෑ නේද? මේක උඩු යටිකුරු වෙච්ච කතාවක් නේද? ඒකයි ප්රඥාවේ ස්වභාවය. ප්රඥාවෙන් යමක් දැකගන්නව කියන්නෙ ඒකයි. ඒකයි භාග්යවතුන් වහන්සේ අපිට පෙන්වා දෙන්නෙ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ්රාවකයා දෙපැත්තෙන් මිට තියෙන කියතකින් තමන්ගේ ශරීරය කපද්දී වුනත් මෙත් සිතින් වාසය කරනවා කියලා. මතකද? බලන්න ඒ උදාහරණෙ. එතකොට බලන්න ඒක උඩු යටිකුරු වෙච්ච ප්රකාශයක් නේද? ලෝකෙ කාටද මෙහෙම පුළුවන්නෙ? පුළුවන් කියල හිතන්ට බෑ නේද? කිසි කෙනෙක් හිතනවද? හැබැයි තථාගත ශ්රාවකයා එහෙම නෑ. ඒක සිත තුළ හටගත් ධර්මතාවයක්. අන්න එබඳූ බලවත් ධර්මතාවයක පිහිටි සිත තමයි සසරින් නිදහස් වෙන්නේ. ඒක ප්රඥාව විසින් ප්රඥාව මගින් සිතේ උපදවගන්නා වූ ධර්මයක්. ඒක අපි තෝරා බේරා ගත යුතුයි.
ප්රඥාව බලවත් නම් පුංචි කුසලයකින් මහා අකුසලයක් මැඩලන්ට පුළුවන්. කුසලය කියන්නෙ අන්න එබඳූ දෙයක්. නමුත් කුසලය බලවත් වන්නෙ ප්රඥාවෙන්. දැන් තේරුණාද අද යුගයේ අපිට තිබෙන අභියෝගය. අද යුගය ප්රඥාව දුබලවෙන යුගයක් කියල තේරෙනවද? ඉතින් එබඳූ යුගයක තමයි අපි ඉපදිලා ඉන්නෙ. ඒ නිසා අපිට තියෙන අභියෝගය අපි පිළිගත යුතුයි. අපිට තිබෙන අනතුර අපි පිළිගත යුතුයි. අන්න එසේ පිළිගැනීමෙන් ම අපි ප්රඥාවන්තයින් බවට පත්වෙනව. අද අපිට ප්රඥාව උපදවගන්ට බෑ කියල අපි කියන්නෙ නෑ. පුළුවන්. අපි මේ සිද්ධිය තේරුම්ගැනීම ම ප්රඥාව. මෙන්න මෙබන්දක් අපිට තියෙනව කියල තේරුම්ගත්ත සැනින් අපිට ඇතිවිය හැකි අවදානමින් බේරෙන්න අපි පිළියම් යොදනව.
සියලු දෙනාටම තෙරුවන් සරණයි!
පින්වත් නාවලපිටියේ අරියවංශ හිමිපාණන් විසිනි.
Labels:
Damma Deshana
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment